Waarom is mijn menstruatie te laat: 14 mogelijke redenen

Je kijkt op de kalender van je menstruatiecyclus en beseft plots dat het al enige tijd geleden is dat je voor het laatst ongesteld was. "Was dat mijn laatste menstruatie?" denk je terwijl je je de laatste keer dat je bloedde herinnert. Je denkt meteen aan een zwangerschap. Haal diep adem. Raak niet in paniek. Lees verder.

Een late menstruatie kan stressvol zijn, vooral als je gewend bent aan een regelmatige menstruatie. Een late menstruatie kan verschillende oorzaken hebben en wijst niet altijd op een zwangerschap. Dit is een enorme opluchting als je nog niet klaar bent voor een baby. Andere factoren kunnen je menstruatie vertragen, van veranderingen in je levensstijl tot gezondheidsproblemen.

In dit artikel zullen we uitleggen wat een late menstruatie is, gevolgd door veel voorkomende redenen voor een late menstruatie, en vervolgens bekijken hoe je een late menstruatie op natuurlijke wijze kunt aanpakken. Voor sommige methoden is ook de hulp van een arts nodig.

Inhoudsopgave:

• Wat is een late menstruatie?
• Hoe weet je of je ongesteld bent?
• Veel voorkomende redenen voor late menstruatie
• Natuurlijk omgaan met late menstruatie
• Veelgestelde vragen

Wat is een late menstruatie?

Een late menstruatie is wanneer je niet bloedt op de dag van je verwachte menstruatie. Het is heel normaal dat de duur van de menstruatie van maand tot maand verschilt. Dat gezegd hebbende, kan een gemiste menstruatie super verwarrend en stressvol zijn. "Ben ik zwanger? Hoe lang moet ik wachten voor ik een zwangerschapstest doe? Waarom ben ik te laat ongesteld? Wat is er mis met mijn lichaam?" zijn maar een paar van de vragen die je kunt hebben.

Inzicht in de menstruatiecyclus en het lichaam helpt om duidelijkheid te krijgen. 

Elke vrouw heeft haar eigen menstruatiecyclus. Het is het maandelijkse proces waarbij het lichaam van een vrouw zich voorbereidt om een eicel vrij te laten voor eventuele bevruchting door een mannelijk sperma. De meeste vrouwen die de menopauze nog niet hebben bereikt, bloeden gemiddeld om de 28 dagen. Een gezonde cyclus kan echter 21 tot 35 dagen duren. Vrouwen worden meestal op dag 1 of 2 van hun menstruatiecyclus ongesteld.

Hoe weet je of je ongesteld bent?

Je bent waarschijnlijk bekend met de symptomen van een late menstruatie als je regelmatig menstrueert. Je menstruatie is over het algemeen laat als:

• Het gebeurt niet binnen het gebruikelijke tijdsbestek van je cyclus sinds het begin van je laatste menstruatie.
• Het is meer dan 38 dagen geleden dat je voor het laatst ongesteld bent geworden.
• Je bent regelmatig ongesteld en je bent meer dan 3 dagen over tijd. 

Als je 6 weken zonder bloeding doorkomt, wordt de late menstruatie beschouwd als een gemiste menstruatie. 

Veel voorkomende redenen voor late menstruatie

Het uitblijven van een menstruatie voelt vaak als een reden tot paniek. Verschillende factoren kunnen de menstruatie van een vrouw beïnvloeden. Sommige vrouwen hebben geen regelmatige menstruatiecyclus. Er zullen variaties zijn in de vloed, de duur van de menstruatie en de menstruatiecyclus. 

Hier zijn enkele veel voorkomende redenen die uw maandelijkse stroom kunnen vertragen:

1. Zwangerschap

Als je seksueel actief bent, is een gemiste menstruatie vaak het eerste teken van een zwangerschap. Dat kan gebeuren als je onbeschermde seks hebt of als de anticonceptie die je gebruikt niet werkt. 

Wanneer kan ik het beste een zwangerschapstest doen? Als je een regelmatige menstruatiecyclus hebt, kun je de zwangerschapstest al doen op de eerste dag na jouw eerste gemiste menstruatie. Je kan ook overwegen de test te doen als jouw menstruatie 9 dagen of langer uitblijft. Als jouw cyclus onregelmatig is, doe de test dan ongeveer 14 dagen na de laatste onbeschermde seksuele ontmoeting. Een belangrijke reden is dat je waarschijnlijk niet precies kunt bepalen wanneer je ovulatie plaatsvindt. Als je een negatief testresultaat krijgt en je menstruatie is na een week nog steeds laat, probeer dan voor de zekerheid nog een zwangerschapstest!

Raadpleeg je arts als je twee negatieve zwangerschapstests hebt gehad en denkt dat je toch zwanger bent. Je arts kan je vragen een bloedtest te doen om zo een zwangerschap op te sporen. Als deze negatief is en je bent nog steeds niet ongesteld, praat dan met jouw arts om de oorzaak vast te stellen.

2. Hoog stressniveau

Het is belangrijk op te merken dat een hoog fysiek en psychologisch stressniveau je hormonen kan beïnvloeden, met als gevolg een uitgestelde menstruatie. Bovendien kan je menstruatiecyclus langer of korter worden, de menstruatie kan helemaal stoppen of pijnlijker worden. 

Elke vrouw ervaart stress anders en het effect ervan op de menstruatiecyclus is subjectief. 

Een moeilijk werkproject, een zware scheiding of een verhuizing naar de andere kant van het land kunnen de menstruatie van de ene vrouw beïnvloeden. Toch kan dezelfde situatie nul effect hebben op een andere vrouw. Een slechte haardag of kiezen wat je op Netflix gaat kijken is hier niet aan de orde. 

Het stressreactiesysteem van ons lichaam is geworteld in een deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor het regelen van de menstruatie - de hypothalamus. De hersenstructuren hypothalamus en hypofyse zijn een vitaal onderdeel van het neuro-endocriene systeem dat de menstruatiecyclus regelt. De hypothalamus zet de hypofyse aan tot de productie van hormonen (oestrogeen en progesteron) die het begin van de menstruatiecyclus inluiden. 

Enkele voorbeelden van grote stress zijn:

• Overlijden van een geliefde
• Trouwen of scheiden
• Verhuizing 
• Ernstige ziekte of verwonding
• Examens
• Baanverlies

Hier zijn enkele tips om je te helpen ontspannen en jouw stress tot een beheersbaar niveau terug te brengen:

Het is heel normaal om een keer je menstruatie te missen terwijl je een zeer stressvolle situatie doormaakt. Maar als je voortdurend gestrest bent en meer dan één menstruatie mist, overweeg dan een bezoek aan jouw huisarts. Het is nog belangrijker om een professioneel advies in te winnen als je onlangs een traumatische situatie hebt meegemaakt.

3. Extreem gewichtsverlies

Als je een laag lichaamsgewicht hebt of ondervoed bent, ontbreekt het aan vet en andere essentiële voedingsstoffen om hormonen te produceren zoals het hoort. Dit betekent dat je lichaam de reproductieve hormoonspiegels verandert, in een overlevingsmodus gaat en de eisprong uitschakelt, met als gevolg een late of gemiste menstruatie. 

Veel voorkomende gezondheidsproblemen in verband met gewicht en onregelmatige menstruatie zijn eetstoornissen zoals anorexia en boulimia. Er zijn ook andere redenen voor snelle gewichtsveranderingen; zoals ziekte, medicatie of dieetveranderingen.

Als je een of meerdere menstruaties hebt gemist nadat je in korte tijd veel bent afgevallen, overweeg dan om met een diëtist of arts te praten. Zij kunnen je helpen met een maaltijdplan of adviseren om de juiste hoeveelheden vitaminen, mineralen en voedingsstoffen binnen te krijgen om je lichaam weer gezond te maken. Doorgaans helpt gewichtstoename je menstruatie terug te keren en je menstruatiecyclus te reguleren. 

4. Obesitas en gewichtstoename

Net zoals een laag lichaamsgewicht ervoor kan zorgen dat een vrouw haar menstruatie mist, kunnen gewichtstoename en obesitas beide je menstruatiecyclus aanzienlijk beïnvloeden. Basis cholesterolverbindingen in vetcellen kunnen veranderd worden in een soort zwak oestrogeen, estron genaamd. Deze extra vetcellen bij vrouwen met overgewicht of obesitas zijn als kleine oestrogeen producerende fabriekjes, die een oestrogene werking hebben op de klieren. Een teveel aan oestrogeen kan leiden tot bloedingen of menstruatiestoornissen. 

Obesitas en late of gemiste menstruaties kunnen ook wijzen op een medische aandoening zoals het polycysteus ovarium syndroom (PCOS). Het is raadzaam om dit met een arts te bespreken. Het is goed om te weten dat veel gewichtstoename invloed heeft op de hormoonproductie. Hierdoor kunnen de regelmaat en de lengte van de menstruatie veranderen.

5. Strenge oefening

Regelmatige lichaamsbeweging kan wonderen doen voor de gezondheid. Maar overdrijven is een ander verhaal. Een overmatige lichaamsbeweging kan leiden tot een late menstruatie - in ieder geval tijdelijk. 

Vrouwen die meerdere uren per dag trainen, verbranden een enorme hoeveelheid calorieën. Als je te veel calorieën verbrandt, heeft je lichaam niet genoeg energie om alle systemen draaiende te houden. De stress die je lichaam ondervindt van intense fysieke activiteiten kan de hormonen beïnvloeden die verantwoordelijk zijn voor je menstruatie. Met andere woorden, het is de manier waarop je lichaam je vertelt dat het niet genoeg middelen heeft om een zwangerschap te ondersteunen. 

De menstruatiecyclus functioneert meestal weer normaal zodra je de trainingsintensiteit vermindert en de dagelijkse calorie-inname verhoogt. Als je een professionele sporter bent, overweeg dan een arts te raadplegen die gespecialiseerd is in sportgeneeskunde. De arts zal je advies geven over het behoud van je prestaties en een regelmatige menstruatie. 

6. Wijzigingen in het schema

Het lijkt misschien triviaal, maar schemaveranderingen kunnen je interne lichaamsklok in de war brengen. Als je schema alle kanten op gaat - werkdiensten veranderen vaak van dag naar nacht, reizen over de wereld (jij wereldreiziger!) - kan je lichaam in de war raken. 

Het is onwaarschijnlijk dat je door een verandering van het schema je menstruatie helemaal mist, maar het kan je menstruatiecyclus wel veranderen. Je kunt eerder of later bloeden dan verwacht. Het goede nieuws is dat dit tijdelijk is. Geef je lichaam de tijd om zich aan te passen. Je wordt weer ongesteld als jouw lichaam zich aan het schema heeft aangepast.

7. Veranderingen in dieet of levensstijl

Een paar avonden achter elkaar te veel gekruid eten heeft geen grote invloed op je cyclus. Een langdurig dieet kan echter wel invloed hebben op je maandelijkse cyclus. In het algemeen zorgt goede voeding ervoor dat je voldoende calorieën binnenkrijgt om je lichaam normaal te laten functioneren. Een dieetverandering die leidt tot extreme gewichtstoename of -afname zal een negatieve invloed hebben op je menstruatie.

Roken en overmatig alcoholgebruik maken de menstruatie onregelmatig en veranderen de timing. Het is van vitaal belang jouw baseline te kennen. Leer het ritme van je lichaam kennen en wat voor jou normaal is.

8. Anticonceptiepillen

Hormonale anticonceptiepillen bevatten progestageen of een combinatie van progestageen en oestrogeen om de menstruatiecyclus te regelen. Ze reguleren hormonale schommelingen om de eisprong te stoppen en zwangerschap te voorkomen. Hormonale anticonceptiemiddelen omvatten:

Sommige hormonale anticonceptiemiddelen kunnen onttrekkingsbloeding of een valse menstruatie veroorzaken. Onttrekkingsbloeding ontstaat door een daling van de hormoonspiegel in het lichaam. De "menstruatie" is meestal lichter en anders dan de menstruatie die je had voordat je de pil nam. De bloeding treedt op wanneer je je hormoonvrije week hebt met de pil, ring of pleister. Als je continu anticonceptiemiddelen gebruikt zonder de hormoonvrije week, kun je lichte bloedingen krijgen of geen menstruatie.

9. Polycysteus ovarieel syndroom (PCOS)

PCOS is een van de meest voorkomende hormonale stoornissen bij vrouwen. Onregelmatige of afwezige menstruaties zijn een veel voorkomend kenmerk van deze aandoening. Hoewel de symptomen variëren, hebben vrouwen met PCOS meestal een onevenwicht in de voortplantingshormonen. 

Vrouwen met PCOS ovuleren niet regelmatig. Als gevolg daarvan worden je menstruaties: 

• Lichter of zwaarder zijn dan een gewone menstruatie
• Onregelmatig
• Verdwijnen

Andere PCOS symptomen zijn:

• Overtollig gezichts- en lichaamshaar
• Kleine cysten te ontwikkelen op de eierstokken
• Gewichtstoename of moeite met afvallen
• Gezichts- en lichaamsacne
• Donkere huidvlekken, meestal in de nekplooi
• Dunner wordend haar of kaalheid met een mannelijk patroon

Niet om je bang te maken, maar afwezige menstruaties tijdens de vruchtbare jaren kunnen endometriumkanker veroorzaken als ze niet goed behandeld worden. 

10. Perimenopauze of vroege menopauze

De perimenopauze is de overgang van de reproductieve jaren naar de menopauze. Ze begint meestal midden of eind 40 tot 55 jaar. De perimenopauze kan een jaar of twee of meerdere jaren duren voordat de menstruatie volledig stopt. Gedurende deze periode kan je menstruatiecyclus alle kanten opgaan. De ene maand kan hij 25 dagen duren en de volgende 29.

Het eerste teken van de perimenopauze is een gemiste menstruatie. Veel vrouwen ervaren dit. Je kunt 1 maand een menstruatie overslaan en de volgende 3 maanden wel weer menstrueren. Of je mist je menstruatie 3 maanden achter elkaar, en dan komt ze onverwacht, vaak lichter of zwaarder dan je gewend bent. De eicelvoorraad neemt af, wat resulteert in een gemiste of late menstruatie en uiteindelijk geen menstruatie.

Naast late of gemiste menstruaties, gaat de perimenopauze gepaard met andere symptomen zoals:

• Opvliegers
• Slapeloosheid of slaapproblemen
• Nachtelijk zweten
• Stemmingswisselingen
• Vaginale droogte

11. Jeugd

Het is volkomen normaal dat tieners te maken krijgen met uitgestelde of gemiste menstruaties. Heel zelden hebben jonge vrouwen die beginnen te bloeden, meteen elke maand een cyclus van 28 dagen. Zwangerschap is uitgesloten als je niet seksueel actief bent. Als je wel seks hebt gehad, is dat een ander verhaal.

Tieners hebben een onvolgroeide hypothalamus-hypofyse-ovarium-as (HPO-as). De HPO-as is het hormonale systeem dat de ovulatie en de menstruatiecyclus regelt. Meestal duurt het een paar jaar voordat de HPO-as is volgroeid en de menstruatie regelt. 

Houd er rekening mee dat je lichaam als tiener nog steeds groeit en zich aanpast. Je hormonen zijn hun ding nog aan het uitzoeken. Normaal gesproken wordt je menstruatie gelijkmatiger en voorspelbaarder in de late tiener- en twintigerjaren. Voor een stressvrije menstruatie op school kun je de ICONICA menstruatieslips proberen. Super comfortabel, lekvrij en het belangrijkste: je bent vrij om je lichaam te bewegen en met je vrienden om te gaan zonder je zorgen te maken!

12. Schildklieraandoening

De schildklier is een vlindervormige klier in de hals. De schildklier produceert hormonen die veel activiteiten in je lichaam helpen regelen, waaronder de stofwisseling en de menstruatiecyclus. Een overactieve of onderactieve schildklier kan een van de oorzaken zijn van een late of gemiste menstruatie.

Een verstoorde menstruatiecyclus is meestal het gevolg van een onbalans in het schildklierhormoon. Wanneer de hormoonspiegels te laag of te hoog zijn, veroorzaakt dit langdurige menstruatiebloedingen, anovulatoire cycli (cycli zonder eisprong) en onregelmatige menstruaties. In sommige gevallen kan een schildklieraandoening ook amenorroe veroorzaken, waarbij de menstruatie gedurende enkele maanden verdwijnt.

Schildklierproblemen worden meestal behandeld met medicijnen. De menstruatie zal met behandeling vaak weer normaal worden.

13. Medicatie

Behalve hormonale anticonceptiepillen kunnen ook andere medicijnen een late menstruatie veroorzaken. Het valt niet te ontkennen dat voorgeschreven medicijnen nadelige gevolgen kunnen hebben voor ons lichaam.

Om er een paar te noemen: antidepressiva, antipsychotica (tegen psychische problemen), corticosteroïden (een soort ontstekingsremmers) en chemotherapiemiddelen. Door chemotherapie kan de menstruatie soms helemaal stoppen. Antidepressiva kunnen bij vrouwen ook menstruatiestoornissen veroorzaken; zoals menstruatiekrampen, hevige bloedingen of late menstruaties.

14. Ziekte

Ons lichaam is verbazingwekkend. Het doet dingen die allemaal op een bepaald niveau met elkaar verweven zijn. Als één systeem niet zo goed functioneert als het zou moeten, worden de andere ook beïnvloed. 

Ziekten zoals longontsteking, prikkelbare darm syndroom, een hartaanval, meningitis of nierfalen kunnen leiden tot snel gewichtsverlies, voedingstekort of hormonale disfunctie. Het effect van de hormonale disfunctie kan leiden tot onregelmatige menstruatie. Het is als een spel van overleven. De menstruatiecyclus wordt waarschijnlijk als eerste stilgelegd om het lichaam weer op gang te krijgen.

Andere chronische aandoeningen die je menstruatiecyclus kunnen beïnvloeden:

• Schildklierziekte
• Diabetes
• Polycysteus ovarium syndroom (PCOS)
• Ziekten van de bijnier
• Eierstokcysten
• Leverdisfunctie

Natuurlijk omgaan met late menstruatie

Een gezonde, evenwichtige levensstijl is meestal de sleutel tot een regelmatige menstruatie. Laten we eens kijken naar enkele natuurlijke methoden die je kunt proberen om een regelmatige menstruatie te krijgen.

1. Het beoefenen van yoga 35 tot 40 minuten per dag, 5 keer per week, kan helpen bij het reguleren van hormonen en menstruatiecycli. Als bonus helpt het ook de premenstruele symptomen te verminderen.
2. Een gezond gewicht zorgt ervoor dat je lichaam over alle voedingsstoffen beschikt die het nodig heeft om normale lichaamsfuncties, waaronder een regelmatige menstruatie, in stand te houden.
3. Regelmatige lichaamsbeweging kan helpen het gewicht onder controle te houden. Dit reguleert op zijn beurt de menstruatie en vermindert de pijn voor en tijdens de menstruatie.
4. Neem vitamine D en B om onregelmatige menstruatie te behandelen.
5. Het dagelijks drinken van 1/8 kopje appelciderazijn kan de menstruatie helpen reguleren, vooral voor vrouwen met PCOS.

Vaak gestelde vragen

Wanneer moet ik me zorgen maken over een late menstruatie?

Een gemiste menstruatie zonder zwangerschap is zorgwekkend als je onverwacht bloedverlies hebt, de cyclus is gestopt (ondanks dat deze voorheen regelmatig was), de menstruatie zwaar en pijnlijk is. Raadpleeg dan een arts. Afhankelijk van de diagnose zal jouw arts veranderingen in levensstijl of medicijnen aanbevelen.

Hoe weet ik of ik laat ongesteld of zwanger ben?

Als je seksueel actief bent, kan een thuistest meestal een zwangerschap vaststellen op de eerste dag van een late menstruatie. Een andere mogelijkheid is een bloedtest bij een arts voor een nauwkeuriger resultaat. Als beide tests negatief zijn, zijn er misschien onderliggende problemen. Praat met jouw arts hierover..

Kan de menstruatie 7 dagen worden uitgesteld?

Een of twee dagen missen is volkomen normaal. Er zijn echter vrouwen die 7 dagen of weken  te laat ongesteld zijn. Veel factoren kunnen een late menstruatie veroorzaken. Als jouw menstruatie 3 tot 6 maanden uitblijft, moet je een arts raadplegen.

Wat moet ik doen als ik laat ongesteld ben?

Je kunt beginnen met het evalueren van je levensstijl en kijken of er andere mogelijke redenen zijn waarom je laat ongesteld bent. Een late menstruatie kan emotioneel zijn. Probeer geen overhaaste conclusies te trekken totdat je weet wat er echt aan de hand is.

Hoe kan ik mijn menstruatie bijhouden?

Gebruik een kalender of een menstruatie tracking app om aan te geven wanneer je bloedt. Zo zou je weten wanneer je volgende menstruatie is of als je te laat bent. Naast het bijhouden van je menstruatie kun je ook informatie opnemen zoals hoe zwaar je bloedt, hoeveel pijn je hebt en hoe je je emotioneel voelt.

Laatste gedachten

Als je je menstruatie religieus bijhoudt, merk je het meteen als er iets vreemds is. Wij houden graag een menstruatiedagboek bij in een kalender of een menstruatie-app. Het bijhouden van de menstruatiecyclus is zoveel makkelijker in het digitale tijdperk. Het bijhouden van de menstruatie kan nuttige, waardevolle informatie opleveren voor jou en je arts - indien nodig. 

Uiteindelijk heeft iedereen verschillende cycli. Wij adviseren je om met jouw huisarts of gynaecoloog te praten over jouw late menstruatie als die jouw dagelijks leven beïnvloedt. Zij kunnen je waardevolle inzichten verschaffen en je geruststellen. 

We horen graag van je! Deel met ons je ervaring met late of gemiste menstruaties.